Wiele spraw do ich prawidłowego rozstrzygnięcia wymaga wiedzy specjalnej. Zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. w takich wypadkach sąd może dopuścić dowód z opinii biegłego. Tego dowodu w świetle obowiązujących przepisów nie zastąpi opinia prywatna, nawet jeśli zostałaby sporządzona przez osobę, która jest wpisana na listę biegłych sądowych (tak np. wyrok SN z dnia 12.04.2002 r., I CKN 92/00). Być może niebawem ta sytuacja się zmieni, ponieważ trwają prace nad zmianami w tym zakresie. Proponuje się m. in. wprowadzenie opinii prywatnych wydawanych przez certyfikowanych biegłych, która w przypadku, gdyby miała znaczenie dla sprawy, to strona mogłaby się domagać zwrotu poniesionych w związku z nią kosztów.
Tymczasem w świetle obowiązujących przepisów i na kanwie orzecznictwa należy stwierdzić, że opinia prywatna „wzmacnia” stanowisko strony o wiadomości specjalne (tak np. wyrok SA w Katowicach z dnia 08.03.2023 r., V ACa 133/21) i może być asumptem do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego. Sama w sobie opinia prywatna nie jest natomiast przeciwdowodem dla opinii biegłego sądowego (wyrok SA w Gdański z dnia 17.02.2023 r., I ACa 810/21). Opinia prywatna może być podstawą rozstrzygnięcia sądu, o ile zostanie przyznana przez drugą stronę (wyrok SA w Katowicach z dnia 30.04.2015 r., I ACa 154/15).
Opinia prywatna posiada walor dowodowy jako dokument prywatny i może mieć znaczenie przy dokonywaniu oceny pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (por. np. wyrok SN z dnia 21.07.2016 r., II CSK 668/15). Nadto, jeśli opinia prywatna zawiera stanowisko przeciwstawne do wniosków biegłego sądowego, to może uzasadniać potrzebę sporządzenia przez biegłego sądowego opinii uzupełniającej bądź opinii przez innego biegłego (tak np. wyrok SA w Poznaniu z dnia 22.01.2016 r., I ACa 821/15). Warto także zwrócić również uwagę na to, że w postępowaniu zabezpieczającym, gdy rozstrzygnięcie opiera się na uprawdopodobnieniu, przedłożenie opinii prywatnej przez stronę stanowi uwiarygodnienie jej twierdzeń (zob. postanowienie SA w Poznaniu z dnia 14.09.2012 r., I Acz 1561/12).
Podsumowując, opinia prywatna nie zastępuje opinii biegłego sądowego, ale może być ważnym elementem materiału dowodowego. Warto zatem rozważyć jej sporządzenie. W tym zakresie służymy radą i pomocą w znalezieniu odpowiedniego specjalisty. Posiadamy doświadczenie w prowadzeniu spraw sądowych dotyczących różnego rodzaju inwestycji (w tym np. drogowych, sieciowych), gdzie zarówno opinie sądowe, jak i prywatne miały niebagatelne znaczenie.