Zakaz handlu w niedzielę i święta został wprowadzony ustawą o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni, uchwaloną 10 stycznia 2018 roku. W myśl tej ustawy poprzez handel należy rozumieć proces sprzedaży polegający na wymianie towaru lub wyrobu na środki pieniężne, a wykonywanie czynności związanych z handlem oznacza wykonywanie w placówce handlowej czynności bezpośrednio związanych z handlem przez pracownika lub zatrudnionego, a także wykonywanie w takiej placówce przez pracownika lub zatrudnionego czynności związanych z magazynowaniem towarów lub ich inwentaryzacją.
Początkowo przedsiębiorcy chcąc uniknąć kar grzywny w wysokości od 1.000 złotych do nawet 100.000 złotych, przewidywanych w art. 10 wyżej wspomnianej ustawy ograniczyli handel i wykonywanie czynności związanych z handlem w niedziele i święta wskazane w ustawie z 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy. Z czasem jednak zaczęli szukać sposobu na wykorzystanie nieostrych pojęć pojawiających się w ustawie o ograniczeniu handlu i w konsekwencji wielu przedsiębiorców zawarło umowę z przedsiębiorcami świadczącymi usługi kurierskie, zyskując w ten sposób status placówki pocztowej, które zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 omawianej ustawy nie podlegają zakazowi handlu w niedzielę i święta.
Taka działalność nie umknęła uwadze posłów, wskutek czego 29 lipca 2021 roku do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Projekt dotyczył wyeliminowania nieprawidłowego stosowania wyłączeń przewidzianych w art. 6 ust. 1 ustawy, pozwalających na prowadzenie handlu i wykonywanie czynności związanych z handlem w niedziele i święta. Nowelizacja ustawy została uchwalona przez Sejm w połowie października bieżącego roku i wchodzi w życie z dniem 1 lutego 2022 roku.
Zmiany dotyczą m.in. art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy, zgodnie z którego nowym brzmieniem zakaz handlu w niedziele i święta nie będzie obowiązywał w placówkach pocztowych w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 roku Prawo pocztowe, w których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych. W kontekście powyższego warto wspomnieć, że „przeważająca działalność” to zgodnie z ustawą taka działalność, która stanowi co najmniej 40% miesięcznego przychodu ze sprzedaży detalicznej.
Co więcej, nowelizacja nakłada na placówki handlowe, korzystające z wyłączeń obowiązek prowadzenia ewidencji miesięcznego przychodu ze sprzedaży z podziałem na przychód z działalności, której przedłożenia może żądać inspektor pracy w toku postępowania kontrolnego.
Ponadto przedsiębiorca będący osobą fizyczną, prowadzący handel wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek, od 1 lutego 2022 roku będzie mógł korzystać z nieodpłatnej pomocy małżonka, własnych dzieci, dzieci małżonka, dzieci przysposobionych, rodziców, macochy, ojczyma, rodzeństwa, wnuków i dziadków, jednakże osoby wyżej wymienione nie mogą być pracownikami lub zatrudnionymi w placówce handlowej u przedsiębiorcy, który nieodpłatnie korzysta z ich pomocy.
Omawiana nowelizacja niewątpliwie wpłynie na praktyki wielu przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na rozszerzenie swojej działalności o usługi kurierskie tylko w celu korzystania z wyłączenia przewidzianego przez ustawę, a u których przychód z takiej działalności jest niewielki i wymusi na nich powrót do przestrzegania zakazu handlu w niedziele i święta.